Waarom zijn er zoveel kastelen in de Loire?

Wist je dat? Tussen Sully-sur-Loire en Nantes, staan er meer dan duizend kastelen in de Val de Loire. De grote variatie in monumenten en beroemde kastelen hebben het Loire dal grootse internationale bekendheid gegeven. Nergens anders ter wereld vind je zoveel kastelen dicht bij elkaar als hier. Maar waarom zijn er zoveel kastelen in het Loire gebied? 

Elk jaar komen er miljoenen Franse en buitenlandse bezoekers naar de Val de Loire omdat ze nieuwsgierig zijn naar het mooie gebied en gepassioneerd zijn door het Franse erfgoed. Het Loire dal staat namelijk bekend om haar rijkdom aan cultureel erfgoed en de vele kastelen. Het precieze aantal châteaux is niet bekend. Er zijn er minimaal 1000, maar anderen bronnen beweren zelfs maar liefst 3000. 

De 100 jarige oorlog als verklaring

Maar wat is de verklaring voor dat er zoveel kastelen in het Loire dal staan? Een deel van het antwoord brengt ons terug naar de 14e eeuw, naar de Honderdjarige Oorlog (1337-1453). In die tijd woedde de oorlog hevig tussen het Franse en het Engelse leger. De Engelsen beheersten grote gebieden, die zich uitstrekten van het noorden van Frankrijk tot aan de Loire. Om de vijand tegen te houden, bouwden beide legers forten om zo de bolwerken van de tegenstander over te nemen. Dit gebeurde vooral in Touraine, bijvoorbeeld het koninklijk Fort van Chinon. Aan het einde van de Honderdjarige Oorlog werden de kastelen overgenomen door de adel en hadden de forten geen militaire functies meer.

De opkomst van de Renaissance in Frankrijk

Aan het einde van de 15e eeuw brak er een ander conflict uit, namelijk de Italiaanse Oorlogen. Tijdens deze veldslagen ontdekten de Franse vorsten een architecturale en artistieke stijl van de Renaissance en raakten hierdoor geïnspireerd. De middeleeuwse forten veranderden langzaamaan in plekken van tijdverdrijf. De wallen werden met de grond gelijk gemaakt, de schietgaten vervangen door ramen en de saaie tuinen maakten plaats voor prachtige onderhouden tuinen. Het Loire dal transformeerde in de tuin van Frankrijk.

Tuffeau: symbool van de châteaux

Veel van de kastelen zijn gebouwd met tuffeau: wit kalksteen. Deze werd gewonnen in de regio’s Touraine en rond Saumur. Hier vind je onder de rivieren en heuvels nog ondergrondse gangen en grottenkelders. Tegenwoordig gebruikt men dit steensoort onder andere in wijnkelders, vooral voor licht mousserende wijnen. Het is namelijk een ideale plek aangezien de kalksteen de temperatuur goed reguleert.

Een koninklijke vallei met duizend kastelen?

Tijdens de Renaissance waren koningen dol op de Loirevallei en vestigden hun hof in de kastelen. Dit kun je bijvoorbeeld nog terug zien in de koninklijke kastelen van Amboise, Langeais en Chinon. De familieleden van de vorsten vestigden zich ook aan de oevers van de Loire, om zo dicht mogelijk bij de koning te wonen. Ook zij bouwden châteaux, waarvan de bekendste Chenonceau, Villandry, Villesavin en Azay-le-Rideau zijn.

We weten dus nog steeds niet hoeveel kastelen er precies in het Loire staan, maar wel waarom er zoveel zijn!