Samenwerken in het Frans? ‘Leer eerst de cultuurverschillen begrijpen’
“Mensen denken vaak dat een opfriscursus Frans voldoende is om het contact met Fransen te verbeteren. Maar juist de cultuurverschillen kunnen een bron van frustratie zijn. Het is zo belangrijk de ander te begrijpen en te snappen waarom er hakken in het zand staan. Alles begint met begrip van elkaars cultuur, zodat je die hakken loskrijgt.” Aan het woord is Fabienne van Dillen, een Nederlandse met Belgische roots, die een aantal jaren in Frankrijk heeft gewoond en schrijfster is van het boek ‘Samenwerken in het Frans’. “Je moet je thuis voelen bij iemand, dan wordt samenwerken een soort van cadeautje.”
Waslijst aan cultuurverschillen
Ze kwam op het idee voor haar boek toen ze na wat omzwervingen in Parijs en Nice weer terugkeerde naar Nederland. “Ik heb echt een liefde voor de Franse taal. Vandaar dat ik begon met taaltrainingen voor Nederlanders die zaken deden met Fransen. Zij vertelden me over de cultuurverschillen waar ze tegenaan liepen. Steeds kwamen dezelfde onderwerpen ter sprake. Heel opvallend! Op een gegeven moment had ik een hele lijst, en ben ik op zoek gegaan naar de oorsprong van de verschillen.” Doordat ze veel in Frankrijk en in Nederland is, voelt ze zich half in de ene en half in de andere cultuur. Een perfecte positie voor het schrijven van haar boek. “Het ene systeem is niet persé beter dan het andere. Ik zoek naar het verschil en probeer dat kleiner te maken.”
Leren van taal en cultuur gaan hand in hand
Fabienne heeft met haar boek als doel de samenwerking tussen Nederlanders en Fransen te optimaliseren. Ze schrijft over de verschillende omgangsvormen en geeft suggesties hoe je iemand zakelijk kunt verleiden. Volgens haar is het begrijpen van cultuurverschillen veel belangrijker dan het perfect spreken van de Franse taal. “Het leren van een taal en een cultuur gaan hand in hand, je hebt beide nodig om in verbinding te komen. Ik ben iemand die zoekt naar verbinding en zie graag dat mensen dichterbij elkaar komen, dat er minder dualiteit is. Niet afzetten tegen elkaar, maar meer samenwerken. Pas dan begin je elkaar te begrijpen.”
Fransen willen eerst iets perfect kunnen
Ze geeft meteen een herkenbaar voorbeeld. “Veel Nederlanders hebben geen moeite met het spreken van een andere taal. Ze zijn niet bang om fouten te maken. Op Franse scholen worden kinderen gestimuleerd ‘de beste’ te worden. Op de school van mijn kinderen werd de ‘coupe meilleur élève’ – trofee voor de beste leerling – uitgereikt. Dat maakt andere kinderen, die niet ‘de beste’ zijn, onzeker. Als je dat als Nederlander niet weet, vind je de Fransen arrogant: ze doen geen moeite een andere taal te spreken om elkaar beter te begrijpen. Het tegendeel is waar: ze durven simpelweg niet te praten, omdat ze bang zijn om fouten te maken! Het is dus geen arrogantie, het is diepgewortelde onzekerheid. Als je dit soort achtergrondinformatie hebt, kijk je anders naar de mensen in de andere cultuur.”
Veel mogelijkheden op Franse markt
Volgens haar zijn er veel mogelijkheden voor Nederlandse bedrijven in Frankrijk: “Nederland is een enorm exportland, maar richt zich niet op de Franse markt. Neem de auto-industrie; zo’n 50% van de toeleveranciers doet zaken met Duitsland. Slechts 4% met Frankrijk, terwijl daar ook een belangrijke auto-industrie aanwezig is. Taal lijkt de enige barrière, maar dat klopt volgens Fabienne niet. “Diplomatie is enorm belangrijk. Je moet je verdiepen in de ander, wat drijft iemand”, legt ze uit.
Snel de markt veroveren is typisch Nederlands
Haar boek staat vol handige tips. Zo is samen eten in Frankrijk een manier om verbinding te maken. “Een Franse lunch is een moment waarop je iemand leert kennen, dan kan er echt contact ontstaan; de basis van elke samenwerking. Maar met alleen een etentje ben je er nog niet; je moet ook interesse hebben in de ander en niet alleen contact zoeken om een deal te willen sluiten.” Het valt haar op dat in Nederland het contact veel vluchtiger is. “Snel de markt veroveren is typisch Nederlands. In Frankrijk moet je elkaar eerst echt aardig vinden voordat je verder kunt.”
Interne taaltraining in Zandvoort aan Zee
Inmiddels heeft Fabienne haar volgende project alweer opgestart: een taalschool in Zandvoort aan Zee. “Een soort ‘nonnen van Vught’ waar ik intern Franse en Nederlandse trainingen geef, in een huiselijke setting. Als je de taal wilt leren, moet je tijd investeren. Eerst volledig erin duiken, dan pas maak je een grote stap en zie je vooruitgang. Vervolgens is het een kwestie van onderhouden door artikelen te lezen of bijvoorbeeld Franse podcasts te luisteren. Ik heb al zoveel mensen geholpen met het leren van de taal. Deze interne taalschool is een gevolg, omdat ik ervan overtuigd ben dat het beter, sneller en leuker kan zijn de taal te leren.”
