Frankrijk herdenkt dit jaar een bijzonder moment: tachtig jaar geleden, op 6 juni 1944 om middernacht, werden ruim 150.000 geallieerde soldaten gedropt in Normandië. Vanaf de zee en vanuit de lucht was dit de start van het einde van de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding van Europa. De oorlog was niet meteen voorbij. Er volgden nog drie maanden van veldslagen, eerst om Normandië, vervolgens Parijs en uiteindelijk werd heel Europa bevrijd.
Absolute aanraders
Vanwege dit jubileum staat heel Normandië in het teken van festiviteiten. Langs tachtig kilometer Normandische kust zijn vijf D-Day landingsstranden te bezoeken: Utah, Omaha, Gold, Juno, Sword Beach. Andere aanraders zijn Sainte Mère Eglise, waar een parachutist aan de kerktoren bleef hangen (z’n parachute hangt er nog), de Duitse bunker aan de kust Pointe du Hoc, waar de bomkraters glooiende heuvels zijn geworden. Of bezoek de indrukwekkende Amerikaanse militaire begraafplaats in Colleville sur Mer, de Britse begraafplaats van Bayeux en de kunstmatige haven van Arromanches, die bij eb deels bloot komt te liggen.
Eerste bevrijde huis
Zeker een bezoek waard is Café Gondrée in Bénouville (Calvados) bij de Pegasus Bridge: het eerste huis dat werd bevrijd tijdens de landing in Normandië. Arlette Gondrée, destijds vier jaar, herinnert zich die dag nog goed. “We werden opgeschrikt door een luid gekraak van hout en voetstappen rond het café. Mijn vader opende de deur, de soldaten kwamen binnen en zeiden: ‘Maak je geen zorgen, we zijn er'”, vertelt ze in een interview.
Bedevaartsoord
Sindsdien is de plek uitgegroeid tot een bedevaartsoord ter nagedachtenis aan de bevrijders en verwelkomt het café duizenden mensen. Eenmaal over de drempel ga je terug in de tijd: het café ziet er nog precies uit als tijdens de eerste bevrijdingsdagen. De muren hangen vol met helmen, baretten, vlaggen, medailles, persoonlijke bezittingen en foto’s. Souvenirs die getuigen van de vele soldaten die hier zijn gepasseerd, later vaak als veteraan vergezeld met familieleden.
Champagneceremonie
Café Gondrée staat inmiddels op de monumentenlijst en op 5 juni proosten Arlette (84) en haar gasten met een glas champagne. Om 23.16 uur om precies te zijn; het tijdstip waarop in 1944 het eerste zweefvliegtuig landde. Haar vader ontkurkte destijds een fles om de bevrijders te verwelkomen en dat is nu een traditionele ceremonie. Arlette heeft dit jaar vierhonderd flessen ingekocht.
PS: de meeste musea hebben een speciaal programma samengesteld met documentaires en tentoonstellingen van militaire voertuigen uit die tijd, zoals tanks, vliegtuigen en Harley Davidsons. Het hoogtepunt is de grote herdenking op Omaha Beach op 6 juni, in aanwezigheid van talrijke staatshoofden en de laatste veteranen.
